اتریوم چیست ؟
اتریوم (Ethereum)، ارز دیجیتال، از خیلی جهات شبیه به بیت کوین است و از سیستم زنجیره بلاک یا همان بلاک چین (BlockChain) برای شبکه اتصال مستقیم (Peer to Peer) بین کاربران استفاده کرده است. ارز مورد استفاده در این شبکه اتر (Ether) نام دارد.
این شبکه توسط ویاتالیک بوترین (Vitalik Buterin) در سال 2014 به وجود آمد که هدف اصلی آن بسط و تعمیم مزایای سیستم های ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین به تمامی معاملات مانند خرید خانه، ارائه قرردادهای هوشمند (Smart Contracts) و حتی ارائه اپلیکیشن ها و محسبات کامپیوتری در این شبکه می باشد.
به بیان ساده تر این شبکه مانند یک کامپیوتر غیر متمرکز عمل می کند که علاوه بر ثبت و انتشار مراودات مالی، به ثبت و مدیریت غیر متمرکز انواع داده ها می پردازد. این داده ها می توانند توسط برنامه ها و اپلیکیشن های کامپیوتری موجود در شبکه، بازیابی و استفاده شوند که به آنها اپلیکیشن های غیر متمرکز (Decentralized Apps – DApps) می گویند.
هدف از ارائه اپلیکیشن های غیر متمرکز، بهبود مراورات مالی، ثبت و نگهداری اطلاعات و افزایش امنیت و شفافیت می باشد. با این تعاریف به این نتیجه می رسیم که اتریوم همان بیت کوین است اما با مزایا و خدمات بسیار بیشتر که فقط در انجام انتقالات مالی محدود نشده است.
قرردادهای هوشمند در این شبکه بسیار کاریرد دارد که با بیان مثالی به مفهوم آن بیشتر می توان پی برد. در این شبکه، برنامه نویسان با طراحی برنامه کامپیوتری می توانند قراردادی را بین 2 یا چند کاربر یا نهاد تهیه کنند تا طی آن قرارداد، طرفین بتوانند معامله ای را انجام دهند.
برای مثال فردی می خواهد خانه خود را به فرد دیگری بفروشد. در سیستم های مرسوم کنونی، این کار باید توسط نهاد یا افرادی که توسط مراجع قانونی به آنها این مجوز را اعطا کرده اند انجام و ثبت رسمی شود.
اما در شبکه اتریوم، برنامه نویسان پس از درخواست دو طرف قرارداد، قرارداد هوشمندی را به وجود می آورند که در آن از “اگر، آنگاه” استفاده شده است. این بدین معنی است که اگر خریدار مبلغ خانه را پرداخت کند آنگاه فروشنده مالکیت خانه را به خریدار واگذار می کند.
پس تمام کاربران در شبکه می دانند که این افراد وارد قراردادی شده اند و همه یک نسخه از این قرارداد را دارند. برنامه نویسان با طراحی این قرارداد می بایست تمام موارد قرارداد را ثبت کرده باشند.
سپس خریدار با پرداخت مبلغ توافق شده و کامل کردن تمام الزامات ذکر شده، موارد مربوط به خود را انجام می دهد. تمام کاربران داخل شبکه اطلاع می بایند که خریدار تمام موارد خود را انجام داده است پس به صورت خودکار مالکیت خانه به وی انتقال می یابد.
این انتقال با تایید تمام کاربران داخل شبکه انجام می شود و تمام پروسه و اطلاعات این قرارداد از ابتدا تا انتها در بلاک چین اتریوم ثبت گردیده است و در اختیار تمام کاربران قرار دارد.
به این صورت، هیچگونه کلاهبرداری و دستکاری اطلاعات توسط هیچ فردی ممکن نخواهد بود چرا که باید این دستکاری اطلاعات در تمامی کاربران داخل شبکه انجام شود که غیر ممکن می باشد.
با استفاده از اتریوم، طرفیت قرارداد با اینکه فرد یا نهاد واسط را حذف کردند اما با انتشار قرارداد امنیت آن را به بالاترین مقدار ممکن رساندند. پس برای تکمیل قرارداد، تایید تمام کاربران در شبکه الزامی می باشد.
حال ممکن است قراردادهای هوشمند بسیار پیچیده تر باشند و احتیاج به محاسبات بیشتری باشد که در این شبکه در حال انجام است و به نوعی به این شبکه ماشین مجازی اتریوم (Ethereum Virtual Machine – EVM) نیز می گویند.
برای اینکه برنامه نویسان اقدام به تولید برنامه و یا قرارداد هوشمندی کنند می بایست مبلغی را در ارز اتر (Ether – ETH) به عنوان دستمزد دریافت نمایند. هر چه قرارداد یا برنامه نوشته شده پیچیده تر و سختر باشد آنگاه مبلغ آن نیز بالاتر می رود.
برخی افراد و کاربران اقدام به دادوستد اتر نیز می کنند که مانند معاملات در بازار فارکس و سهام و بورس عمل می کند. این افراد معتقد هستند که اتر با گدشت زمان گران تر می گردد.
به دلیل اجرا و محاسبه قرارداد و به روز رسانی اطلاعات در حساب تمام کاربران انجام می گردد آنگاه اجرای یک قرارداد پیچیده در این شبکه شاید هزینه بالایی را لازم داشته باشد. به این دلیل بیشتر محاسبات و قرادادها بسیار ساده هستند و دارای منطق محاسباتی “اگر، آنگاه” می باشند.
عمل استخراج (Mining) اتر کار بسیار مشکلی است که اکنون توسط کمپانی های بزرگی به عنوان ماینر (Miner) انجام می گردد. کاربران برای خرید اتر می توانند با صرافی های معتبر به واسطه پلتفرم های معتبر آنها این کار را انجام دهند.
همانند بیت کوین، در اتریوم افراد کیف پول (Wallet) و حساب دارند و برای هر معامله و یا قرارداد می بایست کلید خصوصی و عمومی داشته باشند. کلید عمومی مانند آدرس حساب عمل می کند و کلید خصوصی مانند کلید ورود به حساب و مدیریت آن حساب جهت هرگونه نقلو انتقال یا قراردادی می باشد.
مزایای اتریوم را می توان به طور خلاصه در لیست زیر ذکر کرد؛
- اتریوم یک سیستم و شبکه اتصال مستقیم غیر متمرکز می باشد که در آن قراردادهای هوشمند و برنامه های کامپیوتری با امنیت بسیار بالا، بدون خرابی، کلاهبرداری، دستکاری، سانسور و دخالت نهادهای دولتی اجرا می شوند.
- بلاک ها در سیستم بلاک چین همراه با انجام نقل و انتقالات مالی، قراردادها را نیز شامل شده و ثبت می کنند و به صورت عموم بین تمام کاربران به اشتراک گذاشته می شوند.